Bệnh tiểu đường gây ra nhiều biến chứng trên nhiều cơ quan. Các biến chứng được nhiều người biết đến như bệnh thận, bệnh võng mạc và bệnh thần kinh. Bàn chân đái tháo đường cũng là biến chứng đáng lo ngại về điều trị cho các bác sĩ. Nhưng biến chứng bàn tay tiểu đường có thể không được nhìn nhận đầy đủ và ít được quan tâm hơn.
Biến chứng bàn tay tiểu đường là gì?
Bệnh cơ xương khớp ở chi trên do đái tháo đường gây ra cũng khá phức tạp. Đặc biệt là ở vùng bàn tay, gọi chung là bàn tay bệnh nhân tiểu đường.
Biến chứng bàn tay của đái tháo đường rất hiếm so với biến chứng bàn chân. Tỷ lệ này là 1:20, nghĩa là cứ 20 ca bàn chân đái tháo đường thì mới có một trường hợp bị biến chứng bàn tay. Theo nghĩa chặt chẽ của thuật ngữ này, “bàn tay bệnh nhân tiểu đường” bao gồm ba vấn đề được nghiên cứu rộng rãi nhất. Đó là hạn chế vận động khớp, co thắt Dupuytren và ngón tay cò súng.
Có bằng chứng cho thấy những tổn thương này xảy ra nhiều hơn ở bệnh nhân đái tháo đường. Và có liên quan đến thời gian mắc bệnh tiểu đường, kiểm soát đường huyết kém. Và sự hiện diện của các biến chứng mạch máu nhỏ.
Biến chứng bàn tay của đái tháo đường liên quan chủ yếu đến các khớp nhỏ của bàn tay. Và thường bị bỏ qua cho đến khi biến dạng bàn tay đủ nghiêm trọng để can thiệp vào cuộc sống hàng ngày. Trong một ý nghĩa tổng quát hơn, bàn tay có thể tiết lộ nhiều biến chứng trong bệnh tiểu đường mà chúng ta không nên bỏ qua.
Giới hạn vận động ngón tay: dấu hiệu quan trọng
Khả năng vận động hạn chế là một biến chứng không đau. Và không thể chữa được của bệnh tiểu đường gây ra bởi sự dày lên và cứng khớp của mô liên kết quanh khớp. Vì vậy, biến chứng giới hạn vận động ở bàn tay thường bị bỏ qua ở người đái tháo đường. Triệu chứng này phổ biến hơn ở những bệnh nhân mắc bệnh lâu năm và không kiểm soát đường huyết tốt.
Việc chẩn đoán khá đơn giản bằng cách dựa vào dấu hiệu cầu nguyện của người Hồi giáo hay “dấu hiệu trên bàn”. Dấu hiệu cầu nguyện (“prayer sign”) được thực hiện bằng cách yêu cầu bệnh nhân giữ hai bàn tay đối diện với nhau theo chiều dọc, giữ cho khuỷu tay được uốn cong và cổ tay duỗi. Nếu bệnh nhân không thể áp hoàn toàn bề mặt lòng bàn tay của các ngón tay tương ứng, dấu hiệu được coi là dương tính.
Dấu hiệu trên bàn được gợi ra bằng cách yêu cầu bệnh nhân đặt lòng bàn tay phẳng trên một bề mặt cứng như bàn. Và kiểm tra xem toàn bộ bề mặt lòng bàn tay của các ngón tay có chạm vào bàn không.
Hội chứng Dupuytren ở bệnh nhân tiểu đường xảy ra phổ biến nhất ở ngón giữa và ngón đeo nhẫn. Các tổn thương ở bàn tay khác bao gồm hội chứng ống cổ tay. Và viêm bao gân gập ngón tay (ngón tay lò xo). Các tổn thương này cũng thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường hơn so với dân số nói chung.
Bàn tay tiểu đường có liên quan đến các biến chứng khác
Các nghiên cứu đã cho thấy có mối liên quan giữa các biểu hiện ở bàn tay. Và các biến chứng vi mạch máu mạn tính của bệnh tiểu đường. Giới hạn vận động khớp ở bàn tay được chứng minh có liên quan đến bệnh võng mạc tiểu đường.
Hội chứng ống cổ tay được phát hiện có mối tương quan độc lập với bệnh võng mạc. Bệnh thần kinh ngoại biên. Viêm bao hoạt dịch và viêm co thắt Dupuytren ở bệnh nhân đái tháo đường. Các tổn thương này đều liên quan đến biến chứng mạch máu nhỏ ở người đái tháo đường.
Vấn đề kiểm soát đường huyết tốt không chỉ giúp phòng ngừa các biến chứng xảy ra mà còn có thể đảo ngược các biến chứng cơ xương khớp sớm trong diễn tiến của bệnh đái tháo đường. Can thiệp về chấn thương chỉnh hình cụ thể có thể được chỉ định trong một số trường hợp.
Tuy nhiên, các bác sĩ và người bệnh nên lưu ý rằng đáp ứng điều trị ở bệnh nhân đái tháo đường có thể tồi tệ hơn so với dân số nói chung chẳng hạn như việc tiêm steroid cho ngón tay cò súng.