Gạo lứt không chỉ là loại ngũ cốc chứa tinh bột mà còn giàu dinh dưỡng với các nguyên tố vi lượng. Vậy người tiểu đường được ăn gạo lứt không, liệu có thể sử dụng gạo lứt thay cơm?
Sự khác biệt dinh dưỡng
Cơm trắng là gạo lứt đã được loại bỏ cám và mầm. Kết quả là gạo trắng thiếu một số chất chống ô xy hóa, vitamin B, khoáng chất, chất béo, chất xơ, và một lượng nhỏ protein.
Nhiều giống gạo trắng được làm giàu để thay thế các chất dinh dưỡng bị mất trong quá trình chế biến. Ở Mỹ, các nhà sản xuất bổ sung các vitamin B, như thiamin, niacin, và axit folic, cũng như sắt vào gạo trắng.
Như đã nói, gạo lứt có chứa nhiều vitamin và khoáng chất hơn gạo trắng. Ngoại trừ sắt, folate, và nó có chứa cùng một lượng selen.
Gạo đều là thức ăn dễ tiêu hóa và nói chung dung nạp tốt. Cả gạo trắng và gạo lứt đều không chứa gluten. Cơm là gạo sau khi nấu chín nhưng có chứa chất xơ cao hơn gọi là tinh bột kháng. Tinh bột kháng vẫn còn nếu hâm lại cơm. Dạng chất xơ này có thể giúp thúc đẩy sức khỏe ruột.
Cả gạo trắng và gạo lứt đều có kháng tinh bột cao hơn khi nấu chín. Nhưng gạo lứt chứa nhiều chất xơ hơn.
Tiểu đường có được ăn gạo lứt?
Với thành phần dinh dưỡng kể trên, các chuyên gia khẳng định gạo lứt tốt cho người bệnh tiểu đường. Chất xơ dồi dào trong gạo lứt có tác dụng chống táo bón, nhuận tràng, cải thiện hệ tiêu hóa. Đặc biệt với người tiểu đường chất xơ có tác dụng như một tấm lưới lọc hết đường trong thức ăn đưa vào cơ thể. Cản trở quá trình hấp thụ đường, kiểm soát đường huyết ổn định sau khi ăn.
Mặt khác, gạo lứt cũng là thực phẩm có chỉ số đường huyết (glycemic index – GI) ở mức trung bình là 68 ± 4, trên thang tính 100. So với gạo trắng có chỉ số đường huyết 73. Gạo lứt tốt hơn cho người bệnh tiểu đường. Đó là chưa kể gạo trắng có ít chất xơ, ăn vào tiêu hoá nhanh hơn, làm tăng lượng đường trong máu.
Ăn gạo lứt sẽ là công cụ kiểm soát lượng đường trong máu giúp trì hoãn sự tiến triển của bệnh tiểu đường. Với người chưa mắc bệnh, ăn gạo lứt cũng giúp làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2. Với hàm lượng magiê cao hơn, gạo lứt cũng hỗ trợ giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Sử dụng gạo lứt cho người tiểu đường đúng cách
Dù được khẳng định là tốt hơn gạo trắng nhưng người bệnh tiểu đường cũng cần biết sử dụng gạo lứt đúng cách. Dù có chỉ số đường huyết trung bình nhưng trong một bữa ăn. Mỗi gia đình đều phải kết hợp với nhiều thực phẩm khác.
Người mắc bệnh tiểu đường cần chia khẩu phần gạo lứt ăn trong ngày theo từng bữa. Do đó, để giảm chỉ số đường huyết chung của bữa ăn. Thực đơn cho người tiểu đường nên kết hợp gạo lứt với các thực phẩm nhiều chất xơ. Có chỉ số lượng đường thấp hoặc nguồn protein và chất béo lành mạnh.
Các chuyên gia khuyến cáo có thể dùng gạo lứt thay cơm cho người bệnh tiểu đường. Nhưng quan trọng nhất là quản lý tổng lượng carb trong toàn bữa ăn và trong ngày, để hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu.
Một chế độ ăn uống đa dạng, cân bằng, hạn chế các sản phẩm tinh chế là chìa khoá để ổn định lượng đường trong máu mà vẫn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, tốt cho sức khoẻ.